Ser żółty bez laktozy – hasło reklamowe czy prawdziwa informacja? Obecnie nietolerancja laktozy to spory problemem wielu Polaków, którzy muszą zmienić swoją dietę, aby komfortowo funkcjonować. Wielu producentów współcześnie oferuje szeroki dostęp do artykułów bez laktozy, w tym różnorodnych serów. Niewiele osób jednak wie, że niektóre rodzaje serów nigdy nie zawierały w sobie laktozy. A podawanie informacji o braku tego składnika, w sposób sugerujący usunięcie go w toku jakiegoś procesu, to jedynie chwyt marketingowy. Na czym polega nietolerancja laktozy? Laktoza to cukier złożony, który jest składnikiem każdego rodzaju mleka, obecnym w wielu produktach spożywczych, zawierających w swoim składzie mleko, mleko w proszku czy serwatkę. Nietolerancja laktozy to coraz częstszy problem Polaków, powodujący zaburzenia trawienia, silne bóle i wzdęcia brzucha, a także biegunki. Niedostosowanie diety może skutkować utratą masy ciała, zaburzeniami snu, czy ciągłym poczuciem braku energii i przemęczenia. Problem na dużą skalę W naszym kraju, według Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej, nietolerancja laktozy występuje u 1,5% dzieci oraz u 20-37% dorosłych.* Liczby te jednak nie są konkretne i wiarygodne, gdyż współcześnie istnieje moda na produkty bez laktozy wykreowana przez producentów, a więc trudno zbadać ile osób tak naprawdę zmaga się z nietolerancją. Plusem tej sytuacji jest jednak to, iż osoby z prawdziwą nietolerancją nie muszą już szukać produktów spożywczych bez laktozy, bowiem są one szeroko dostępne – zarówno w supermarketach jak i kawiarniach czy restauracjach. Dieta bez laktozy z serami – czy to możliwe? Laktoza występuje w wielu produktach zawierających mleko. Może być ukryta nawet w pieczywie, kiełbasach, cukierkach, lodach, dlatego należy dokładnie sprawdzać składy produktów. Dieta bez laktozy może doprowadzić do niedoborów wapnia, stąd warto wprowadzić do codziennych posiłków soję, sezam, słonecznik, czy np. jarmuż. W przypadku serów, najwięcej tego składnika znajduje się w serach twarogowych, bowiem im świeższy ser, tym więcej zawiera w sobie laktozy. Osoby z nietolerancją powinny zatem unikać serków białych typu Filadelfia, serów homogenizowanych, serka wiejskiego, białego czy typu feta. – Współcześnie nie trzeba całkowicie rezygnować z przetworów mlecznych, bowiem niektórzy producenci, np. Moniecka Spółdzielnia Mleczarska w Mońkach, oferują sery żółte, które naturalnie nie zawierają laktozy, przez co są bezpieczne dla osób z nietolerancją. – zauważa Ewa Polińska z MSM Mońki. – Mogą one zatem cieszyć się pełnią smaku serów żółtych i nie muszą się wyrzekać przyjemności płynącej z ich jedzenia. Niekiedy producenci sprzedają bowiem sery żółte, podając na opakowaniach informację, iż nie posiadają laktozy. Laktoza w serach żółtych – jest czy nie ma? Nie wszystkie typy serów posiadają w sobie laktozę, o czym nie wie wielu Polaków. Powszechna moda na produkty bez laktozy często stawia artykuły mleczne w złym świetle. Sugerują tym samym, to zasługa producenta, gdzie w rzeczywistości sery żółte tego składnika w ogóle nie zawierają. Sery żółte nie posiadają w ogóle laktozy z powodu procesu fermentacji mlekowej, który odbywa się podczas produkcji tego artykułu. – Bakterie żywiące się laktozą przekształcają ją w kwas mlekowy, co automatycznie powoduje, iż osoby nietolerujące tego składnika swobodnie mogą wprowadzić sery żółte do swojej codziennej diety, nawet jeśli na opakowaniu nie ma informacji o braku laktozy – tłumaczy Ewa Polińska, ekspert marki MSM Mońki. Niestety, niewiele osób jest tego w pełni świadomych, gdyż ufają reklamom. Do końca czerwca 2022 roku nie wszedł w życie żaden przepis prawny, który by regulował znakowanie produktów bez laktozy. Z tego powodu producenci mogą nadal swobodnie opisywać opakowania serów żółtych jako „bez laktozy”, co jest prawdą, ale jednocześnie pewną formą manipulowania faktami. To tak, jakby na butelce wody mineralnej zamieścić informację, że nie zawiera laktozy. Problem jest o wiele szerszy, gdyż brakuje w Polsce odpowiedniej edukacji konsumentów na temat przetworów mlecznych. Wiele osób nadal błędnie uważa, iż każdy produkt mleczny zawiera w sobie laktozę. Warto korzystać z wiarygodnych źródeł i weryfikować zasłyszane opinie. * Newseria nie ponosi odpowiedzialności za treści oraz inne materiały (np. infografiki, zdjęcia) przekazywane w „Biurze Prasowym”, których autorami są zarejestrowani użytkownicy tacy jak agencje PR, firmy czy instytucje państwowe.Na Oceń Market znajdziesz rzetelne recenzje i opinie użytkowników na temat produktów typu ser biały bez laktozy LIDL 2023, sprawdzisz, czy warto kupić dany produkt, ile kosztuje i czy kupujący byli zadowoleni z produktu ser biały bez laktozy LIDL. Jeżeli masz już kupiony produkt ser biały bez laktozy LIDL opinie napisz poniżej.
Piątnica Twaróg sernikowy mielony 1kg. Twaróg Sernikowy to produkt całkowicie naturalny, łączący w sobie idealnie dobrane proporcje serka śmietankowego i twarogu, które zapewniają odpowiednią zawartość tłuszczu, dzięki czemu dodawanie masła lub margaryny jest zbędne. Wystarczy uzupełnić ją według upodobań o kilka
W organizmie (a właściwie w jelicie cienkim) niektórych osób występuje zbyt mała ilość enzymu zwanego laktazą, który jest potrzebny do trawienia laktozy, czyli cukru mlecznego. Fot. Laktoza jest rodzajem węglowodanów (cukrów) złożonych zbudowanym z dwóch jednocukrów: glukozy i galaktozy. W takiej też postaci po procesie trawienia ostatecznie zostaje wchłonięta przez organizm. Laktoza jest składnikiem mleka i produktów mlecznych. Jeśli nie zostanie strawiona w jelicie cienkim, bo brakuje enzymu – laktazy, przechodzi do jelita grubego i dopiero tu jest rozkładana przez florę bakteryjną do kwasu mlekowego, dwutlenku węgla, wodoru, metanu i wodorotlenków. Powstające w tym procesie gazy powodują wzdęcia, kruczenie (słyszalne ruchy perystaltyczne jelit), przelewanie, uczucie napięcia i pełności, wiatry, bóle brzucha, a czasem biegunki. Nie u wszystkich osób występują tak samo nasilone objawy, zależy to od stopnia niedoboru laktazy. Nietolerancja laktozy O nietolerancji laktozy mówimy, gdy po spożyciu produktów mlecznych zawierających laktozę pojawiają się wymienione powyżej dolegliwości. Przyczyny nietolerancji laktozy: niedobór laktazy, czyli całkowity brak w błonie śluzowej jelita cienkiego aktywności enzymu laktazy; zaburzenie to jest uwarunkowane genetycznie, hipolaktazja, która wynika ze zmniejszonej aktywności laktazy, może być albo uwarunkowana genetycznie, albo jej przyczyną może być uszkodzenie powierzchni błony śluzowej jelita (przyczyna wtórna); hipolaktazja występuje zarówno u dzieci oraz młodzieży, jak i u osób dorosłych. U części osób wraz z wiekiem zmniejsza się wytwarzania laktazy i rozwija się hipolaktazja, tak więc cierpi na nią wiele osób w podeszłym wieku. Częstość występowania nietolerancji laktozy Całkowity brak aktywności laktazy uwarunkowany genetycznie występuje bardzo rzadko, hipolaktazja jest natomiast zaburzeniem występującym dosyć często. Częstość jej występowania różni się w zależności od populacji. W Polsce hipolaktazja występuje u 20–37% osób dorosłych. Szostak-Węgierek i wsp. stwierdzili hipolaktazję u 19,4% badanych dzieci w wieku 7–15 lat z terenu Warszawy. Ocenia się, że w Polsce w stosunku do innych krajów częstość występowania hipolaktazji utrzymuje się na średnim poziomie. Wśród krajów europejskich największy odsetek (70–80%) osób z hipolaktazją odnotowano w południowych Włoszech. Z mniejszą częstością hipolaktazja występuje u mieszkańców krajów północnej Europy. W Grecji hipolaktazja występuje u 45% osób dorosłych, na Węgrzech u 37%, w Finlandii u 17%, natomiast w Anglii u 5%. Są też populacje, w których hipolaktazja występuje u znacznej większości osób, np. u 80–100% Indian i Wietnamczyków oraz u 60–70% mieszkańców Indii. Zawartość laktozy w mleku i wybranych produktach mlecznych Laktoza, czyli cukier mleczny, występuje nie tylko w mleku krowim, ale także w mleku wszystkich ssaków, w tym również w mleku kobiecym. W tabeli 1. podano zawartość laktozy w różnych gatunkach mleka, a w tabeli 2. w mleku krowim i w wybranych produktach z mleka krowiego. Postępowanie w hipolaktazji typu dorosłych U osób dorosłych z hipolaktazją po spożyciu produktów zawierających laktozę mogą występować różne dolegliwości o zmiennym stopniu nasilenia. W związku z tym postępowanie przy tej chorobie powinno być zindywidualizowane. Wyeliminowanie laktozy z diety nie zawsze jest konieczne. W zależności od nasilenia dolegliwości, można zastosować 3 rodzaje postępowania: całkowitą rezygnację ze spożywania produktów zawierających laktozę ograniczenie spożycia produktów zawierających laktozę zastosowanie preparatów zawierających farmakologiczne postacie laktazy (enzymu rozkładającego laktozę). Pomocą w układaniu diety dla osób, które muszą zrezygnować ze spożywania produktów zawierających laktozę, jest tabela 1. Podano w niej, które produkty mleczne zawierają laktozę i w jakiej ilości. Na ogół osoby dorosłe z hipolaktazją nie odczuwają dolegliwości po spożyciu w jednorazowej dawce produktów zawierających 5–10 g laktozy. Taką ilość laktozy zawiera 100–200 ml mleka słodkiego, jogurtu, kefiru lub maślanki. W tabeli 2. podano, jakie ilości wybranych produktów mlecznych dostarczają 5 i 10 g laktozy; dane te mogą być pomocne w praktycznym układaniu diety dla osoby z hipolaktazją. U niektórych osób dorosłych można zastosować farmakologiczną postać laktazy w tabletkach. Tabletki z laktazą przyjmuje się jednocześnie ze spożywaniem mleka czy produktów mlecznych. Osoby z hipolaktazją, które muszą wyeliminować ze swojej diety laktozę, powinny: wyeliminować z diety mleko i produkty mleczne zawierające laktozę, sprawdzać skład spożywanych potraw, czy nie ma w nich dodatku mleka lub produktów mlecznych, sprawdzać na etykiecie skład produktów spożywczych, bowiem do wielu produktów w procesie produkcji może być dodane mleko lub produkty mleczne – są to tak zwane „ukryte” źródła laktozy (np. do produkcji większości rodzajów chleba i margaryn dodaje się mleko, dlatego należy wybierać pieczywo bezmleczne i margaryny bezmleczne), sprawdzać skład leków (tabletek, kapsułek itp.), czy nie zawierają laktozy. Główne źródła laktozy Laktozę zawierają: mleko i produkty mleczne, zarówno krowie, kozie, owcze, bawole, jak i wszystkich innych ssaków. W tabeli 1. podano zawartość laktozy w 100 g wybranych produktów mlecznych. Tabela 1. Zawartość laktozy w 100 g wybranych produktów mlecznych* produkt zawartość laktozy g w 100 g produktu MLEKO SŁODKIE mleko krowie 3,2% i 3,5% tłuszczu 4,6 mleko krowie 2% tłuszczu 4,7 mleko krowie 1,5% tłuszczu 4,8 mleko krowie 0,5% tłuszczu 4,9 mleko kozie 4,4 mleko owcze 5,1 PRODUKTY MLECZNE Z MLEKA KROWIEGO mleko w proszku i mleko zagęszczone mleko odtłuszczone, w proszku 51 mleko pełne, w proszku 39 mleko zagęszczone, niesłodzone 9,4 mleko zagęszczone, słodzone 10,3 jogurt, kefir, maślanka, serwatka jogurt naturalny 2% tłuszczu 4,6 jogurt owocowy 5 kefir 2% tłuszczu 4,1 maślanka 0,5% tłuszczu 4,7 serwatka 5,1 sery żółte 0,1 sery białe ser biały chudy 3,1 ser biały półtłusty 3,2 ser biały tłusty 2,9 ser typu „Feta” 1 serek homogenizowany, pełnotłusty 2 serek homogenizowany, owocowy 2,6–2,9 serek ziarnisty 3,3 serek typu fromage 2 ser topiony 1 lody 4,4 deser mleczny, ryżowo-jabłkowy 2,7 śmietana śmietanka kremowa, 30% tłuszczu 3,1 śmietana 18% tłuszczu 3,6 śmietana 12% tłuszczu 3,9 śmietanka do kawy, 9% tłuszczu 4 *Na podstawie: Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B. i wsp.: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005. Tabela 2. Ilość wybranych produktów mlecznych dostarczająca 5 i 10 g laktozy* produkt ilość produktu (g), która dostarcza 5 g laktozy ilość produktu (g), która dostarcza 10 g laktozy MLEKO SŁODKIE mleko krowie 3,2% i 3,5% tłuszczu ~100 ~200 mleko krowie 2% tłuszczu ~100 ~200 mleko krowie 1,5% tłuszczu ~100 ~200 mleko krowie 0,5% tłuszczu ~100 ~200 mleko kozie ~115 ~230 mleko owcze ~100 ~200 PRODUKTY MLECZNE Z MLEKA KROWIEGO mleko w proszku i mleko zagęszczone mleko odtłuszczone, w proszku ~10 ~20 mleko pełne, w proszku ~13 ~26 mleko zagęszczone, niesłodzone ~53 ~106 mleko zagęszczone, słodzone ~50 ~100 jogurt, kefir, maślanka, serwatka jogurt naturalny 2% tłuszczu ~100 ~200 jogurt owocowy ~100 ~200 kefir 2% tłuszczu ~120 ~240 maślanka 0,5% tłuszczu ~100 ~200 serwatka ~100 ~200 sery żółte praktycznie nie zawierają laktozy praktycznie nie zawierają laktozy sery białe ser biały chudy ~160 ~320 ser biały półtłusty ~160 ~320 ser biały tłusty ~170 ~340 ser typu „Feta” ~500 ~1000 serek homogenizowany, pełnotłusty ~250 ~500 serek homogenizowany, owocowy ~170–190 ~340–380 serek ziarnisty ~150 ~300 serek typu fromage ~250 ~500 ser topiony ~500 ~1000 lody ~115 ~230 deser mleczny, ryżowo-jabłkowy ~185 ~370 śmietana śmietanka kremowa, 30% tłuszczu ~161 ~322 śmietana 18% tłuszczu ~140 ~280 śmietana 12% tłuszczu ~128 ~256 śmietanka do kawy, 9% tłuszczu ~125 ~250 *Obliczenia własne na podstawie: Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B. i wsp.: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005. Zawartość wapnia oraz witamin B2 i B12 w określonej porcji mleka i produktów mlecznych Ponieważ mleko i produkty mleczne są głównym źródłem wapnia w naszej diecie oraz ważnym źródłem witamin B2 i B12, warto wiedzieć, jakie ilości tych składników dostarczają określone porcje tych produktów (tab. 3.). Informacja ta pomoże w układaniu diety dla osób, które muszą zrezygnować ze spożycia mleka i produktów mlecznych lub to spożycie ograniczyć. Układając taką dietę, dietetyk zastępuje produkty mleczne innymi produktami, które dostarczają tych samych składników, których bogate źródło stanowią mleko i produkty mleczne. Tabela 3. Zawartość wapnia oraz witamin B2 i B12 w określonej porcji mleka i produktów mlecznych produkt zawartość wapnia (mg) zawartość witaminy B2 (mg) zawartość witaminy B12 (µg) MLEKO SŁODKIE mleko krowie 3,5%; 3,2%; 2%; 1,5% i 0,5% tłuszczu, 100 g 120 0,170 0,4 mleko kozie, 100 g 130 0,133 0,1 mleko owcze, 100 g 193 0,360 0,6 PRODUKTY MLECZNE Z MLEKA KROWIEGO mleko w proszku i mleko zagęszczone mleko odtłuszczone, w proszku, 15 g (1 łyżka) 210 0,268 0,39 mleko pełne, w proszku, 15 g (1 łyżka) 159 0,202 0,32 mleko zagęszczone, niesłodzone, 15 g (1 łyżka) 39 0,049 0,06 mleko zagęszczone, słodzone, 15 g (1 łyżka) 44 0,056 0,07 jogurt, kefir, maślanka, serwatka jogurt naturalny 2% tłuszczu, 100 g 170 0,216 0,50 jogurt owocowy, 100 g 132 0,185 0,36 kefir 2% tłuszczu, 100 g 103 0,131 0,50 maślanka 0,5% tłuszczu, 100 g 110 0,170 0,30 serwatka, 100 g 68 0,140 0,10 sery żółte, 30 g (1 plasterek) 260 0,105 0,60 sery białe ser biały chudy, 40 g (2 cienkie plasterki) 38 0,198 0,36 ser biały półtłusty, 40 g (2 cienkie plasterki) 38 0,180 0,32 ser biały tłusty, 40 g (2 cienkie plasterki) 35 0,143 0,28 ser typu feta, 20 g (1 cienki plasterek) 100 0,06 0,22 serek homogenizowany, pełnotłusty, 30 g (2 łyżki) 29 0,088 0,21 serek homogenizowany, owocowy, 30 g (2 łyżki) 24 0,110 0,18 serek ziarnisty, 30 g (2 łyżki) 24 0,075 0,21 serek typu fromage, 30 g (2 łyżki) 17 0,075 0,12 ser topiony, 30 g 110 0,069 0,27 lody, 40 g (1 kulka) 50 0,037 0,16 deser mleczny ryżowo-jabłkowy, 30 g (2 łyżki) 0,10 śmietana śmietanka kremowa, 30% tłuszczu, 15 g (1 łyżka) 13 0,016 0,03 śmietana 18% tłuszczu, 15 g (1 łyżka) 15 0,019 0,04 śmietana 12% tłuszczu, 15 g (1 łyżka) 16 0,021 0,04 śmietanka do kawy 9% tłuszczu, 15 g (1 łyżka) 16 0,021 0,04 *Na podstawie: Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B. i wsp.: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005. Korzystając za tabel 1. i 3., można obliczyć, ile wapnia oraz witamin B2 i B12 znajduje się w takiej ilości mleka i produktów mlecznych, które są tolerowane u danej osoby bez dolegliwości. Następnie zsumowaną zawartość wapnia oraz witamin B2 i B12 ze wszystkich produktów mlecznych zawartych lub zaplanowanych w diecie należy porównać z dziennym zapotrzebowaniem dla danej osoby i na tej podstawie określić, ile wapnia oraz witamin B2 i B12 brakuje, aby to zapotrzebowanie zostało pokryte. Tę brakującą ilość należy uzupełnić innymi produktami. Normy zapotrzebowania na wapń oraz witaminy B2 i B12 W tabeli 4. podano dzienne zapotrzebowanie na wapń oraz witaminy B2 i B12 dla osób dorosłych w zależności od wieku i płci. Tabela 4. Dzienne zapotrzebowanie* na wapń oraz witaminy B2 i B12 dla osób dorosłych grupa ludności, płeć, wiek (lata) norma AI** na wapń w mg/osobę/d norma RDA*** na witaminę B2 w mg/osobę/d norma RDA*** na witaminę B12 w µg/osobę/d KOBIETY 19–30 1000 1,1 2,4 31–50 1000 1,1 2,4 51–65 1300 1,1 2,4 66–75 1300 1,1 2,4 >75 1300 1,1 2,4 ciąża 75 1300 1,3 2,4 *Na podstawie: Jarosz M., Bułhak-Jachymczyk B.: Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji otyłości i chorób niezakaźnych. Instytut Żywności i Żywienia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. **Norma AI (adequate intake) – wystarczające spożycie: uznana na podstawie badań eksperymentalnych lub obserwacji przeciętnego spożycia żywności przez osoby zdrowe i prawidłowo odżywione za wystarczającą dla prawie wszystkich osób zdrowych i prawidłowo odżywionych wchodzących w skład grupy. Norma jest podawana wówczas, gdy ustalenie normy na poziomie średniego zapotrzebowania nie jest możliwe. ***Norma RDA (recommended dietary allowances) – zalecane spożycie: pokrywa zapotrzebowanie około 97,5% zdrowych, prawidłowo odżywionych osób wchodzących w skład grupy. Mleko i produkty mleczne są nie tylko najważniejszym źródłem wapnia w diecie i dobrym źródłem witamin B2 i B12, ale także źródłem wysokowartościowego białka, witamin A i B1, magnezu, cynku oraz potasu. Hipolaktazja, która wymaga od pacjenta rezygnacji ze spożywania mleka i produktów mlecznych albo ograniczenia ich spożycia, znacznie utrudnia ułożenie prawidłowej diety. Dlatego wskazana jest wizyta u dietetyka – opracuje on prawidłową, pełnowartościową dietę, niepowodującą nasilenia dolegliwości ani innych konsekwencji zdrowotnych. Rola lekarza i dietetyka, gdy u pacjenta zostaje rozpoznana hipolaktazja Ze względu na tak dużą zawartość wielu składników odżywczych w mleku i produktach mlecznych dietę dla osoby z hipolaktazją powinien opracować wykwalifikowany dietetyk. Po zdiagnozowaniu hipolaktazji należy zastosować dietę eliminacyjną, czyli wyeliminować (w przypadku bardzo nasilonych dolegliwości) lub ograniczyć (w przypadku dolegliwości o mniejszym nasileniu) spożycie mleka i produktów mlecznych oraz środków spożywczych, do których mleko i jego produkty mogą być dodane. Dużą rolę w układaniu właściwej diety odgrywa edukacja pacjenta przez lekarza i dietetyka. Układając dietę dla osoby z hipolaktazją, należy się starać zastępować produkty mleczne, po spożyciu których pacjent odczuwa dolegliwości, produktami dostarczającymi podobnych składników odżywczych. Dietę należy komponować tak, aby w jak największym stopniu pokrywała zapotrzebowanie pacjenta na składniki odżywcze, bazując na produktach pochodzenia naturalnego. Jeśli jest to niemożliwe, należy rozważyć suplementację. Praktyczne wskazówki przy układaniu diety dla osób z hipolaktazją Ułożenie prawidłowo zbilansowanej diety wymaga takiego doboru poszczególnych produktów spożywczych oraz ich ilości, aby zawarte w nich składniki odżywcze pokrywały dzienne zapotrzebowanie danej osoby. W diecie osób z hipolaktazją należy uwzględniać produkty niezawierające laktozy, bogate przede wszystkim w wapń, witaminy B2 i B12 oraz w białko, cynk, magnez i potas. Ważne jest także uwzględnianie produktów bogatych w witaminę D, która zwiększa przyswajalność wapnia. Jakimi produktami niezawierającymi laktozy, a bogatymi w wapń, osoby z hipolaktazją mogą zastąpić mleko i produkty mleczne W tabeli 5. podano zawartość wapnia w poszczególnych produktach, które nie zawierają laktozy, a są dobrym źródłem wapnia (zawsze jednak należy sprawdzać skład produktu podany na etykiecie). Mleko sojowe jest wzbogacane w wapń i zawiera taką samą jego ilość, jak mleko krowie. Mleko sojowe i produkty sojowe nie zawierają laktozy. Sery białe i żółte można zastąpić tofu lub innymi serkami sojowymi wzbogacanymi w wapń. Na rynku dostępne są soki owocowe oraz mąka wzbogacane w wapń. Dużo wapnia zawierają także ryby z puszki zjadane z ośćmi, fasola, soja, szpinak, kapusta włoska, boćwina i niektóre inne warzywa, płatki owsiane, zarodki pszenne, orzechy i nasiona. Należy jednak pamiętać, że przyswajalność wapnia z tych produktów jest mniejsza niż z mleka. Tabela 5. Zawartość wapnia w 100 g wybranych produktów nie zawierających laktozy produkt zawartość wapnia (mg) w 100 g produktu produkty wzbogacane w wapń* tofu wyprodukowane z dodatkiem soli wapniowych 200 mleko sojowe wzbogacane w wapń 120 soki owocowe wzbogacone w wapń 85 mąka wzbogacana 68 ryby** sardynki w oleju zjadane z ośćmi 330 śledź solony 62 sandacz świeży 49 pasztet z ryb wędzonych 43 morszczuk świeży 41 śledź w oleju lub pomidorach 32 pikling 32 warzywa** fasola, soja 160, 240 natka pietruszki 193 jarmuż 157 boćwina, szczypiorek, szpinak 97–93 kapusta włoska 77 bób, dynia, kapusta biała, fasola szparagowa 60–70 brukselka, groch suchy 57 brokuły, burak, kalarepa, kapusta czerwona, kapusta pekińska, pietruszka, por, seler, soczewica sucha 40–50 produkty zbożowe** płatki owsiane 54 zarodki pszenne 51 nasiona i orzechy** mak 1266 sezam 114 słonecznik 131 migdały 239 orzechy laskowe 186 orzechy pistacjowe 135 orzechy włoskie 87 orzechy arachidowe 58 woda mineralna** zawierająca wapń >150 mg/l *Zawartość wapnia podana przez producenta. **Na podstawie: Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B. i wsp.: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005. Jakie produkty niezawierające laktozy mogą być dobrym źródłem witamin B2 i B12 diecie osób z hipolaktazją Produkty niezawierające laktozy – dobre źródła witaminy B2 Dobrymi źródłami witaminy B2 w diecie osób z hipolaktazją mogą być: mleko sojowe i jego produkty wzbogacane w tę witaminę. Niektóre rodzaje tego mleka zawierają nawet więcej witaminy B2 niż mleko krowie. Inne dobre źródła tej witaminy to mięso, kasza gryczana, kasza jaglana, płatki owsiane, a także nasiona roślin strączkowych oraz groszek zielony, kapusta włoska, brukselka i szpinak. Produkty niezawierające laktozy – dobre źródła witaminy B12 Dobrymi źródłami witaminy B12 w diecie osób z hipolaktazją mogą być: mleko sojowe i jego produkty, jeśli są wzbogacane w tę witaminy. Mleko sojowe wzbogacane zawiera podobną ilość witaminy B12, jak mleko krowie. Bogatymi źródłami tej witaminy są także: mięso, wątróbka, ryby i jaja. Jakie produkty niezawierające laktozy mogą być dobrym źródłem białka w diecie osób z hipolaktazją Mleko i produkty mleczne są wartościowym źródłem białka w naszej diecie. Jeśli wyeliminuje się te produkty z diety, źródłem białka mogą być produkty sojowe. Mleko sojowe zawiera podobną ilość białka jak mleko krowie. Dużo białka zawierają także: mięso, drób, ryby, jaja i nasiona roślin strączkowych. Jakie produkty niezawierające laktozy mogą być dobrym źródłem cynku w diecie osób z hipolaktazją Mleko krowie i jego produkty stanowią ważne źródło cynku w diecie. Cynk jest składnikiem występującym powszechnie w produktach spożywczych. Jeśli dieta jest urozmaicona, nie ma trudności z pokryciem dziennego zapotrzebowania organizmu na ten składnik, nawet jeśli w diecie nie uwzględnia się mleka krowiego i jego produktów. Dobre źródła cynku to mięso, kasza gryczana, jaglana, płatki owsiane, pszenne, ryż, fasola, groch, soja, soczewica, czosnek, koperek zielony i natka pietruszki. Bardzo dużo cynku zawierają również owoce morza, a zwłaszcza ostrygi. Jakie produkty niezawierające laktozy mogą być dobrym źródłem magnezu w diecie osób z hipolaktazją Mleko jest dobrym źródłem magnezu, 500 g mleka pokrywa około 20% dziennego zapotrzebowania na ten składnik mineralny, dlatego eliminując mleko z diety, należy zastąpić je innymi produktami bogatymi w magnez. W tabeli 6. podano zawartość magnezu w produktach niezawierających laktozy. Tabela 6. Zawartość magnezu w 100 g wybranych produktów niezawierających laktozy produkt zawartość magnezu (mg) w 100 g produkty zbożowe kasza gryczana 220 płatki owsiane 130 kasza jaglana, ryż brązowy 100–110 płatki pszenne, żytnie, jęczmienne 90–100 orzechy i migdały migdały 270 orzechy arachidowe, laskowe, pistacjowe, włoskie 100–180 nasiona roślin strączkowych soja, sucha 216 fasola, sucha 170 groch, suchy 124 soczewica, sucha 71 nasiona i pestki pestki dyni 540 mak 450 nasiona słonecznika 350 owoce suszone figi suszone 78 daktyle suszone 54 morele suszone, rodzynki, śliwki suszone ~ 40 woda mineralna wapniowo-magnezowa >50 mg/l Warzywa i owoce zawierają mniej magnezu, ale ponieważ spożywa się je w dużych ilościach, mogą stanowić jego cenne źródło. Dobrym źródłem magnezu mogą być niektóre wody mineralne zawierające ten składnik. Jakie produkty niezawierające laktozy mogą być dobrym źródłem potasu w diecie osób z hipolaktazją Aby uzupełnić zawartość potasu w diecie osób z hipolaktazją, należy stosować dietę urozmaiconą, bogatą w warzywa, owoce, z przewagą pełnoziarnistych produktów zbożowych. Poza produktami mlecznymi do bogatych źródeł potasu zalicza się nasiona roślin strączkowych (fasola, groch, soja, soczewica), warzywa (głównie szpinak, brokuły, marchew, ziemniaki, buraki, pomidory), owoce (głównie owoce suszone, a także morele, banany, wiśnie, brzoskwinie, truskawki, pomarańcze, śliwki) oraz pestki i nasiona. Znaczące ilości potasu znajdują się również w kaszy gryczanej, jęczmiennej i jaglanej, ryżu brązowym, płatkach owsianych, pszennych, żytnich, a także w mięsie. Podsumowanie Ze względu na dolegliwości pojawiające się po wypiciu mleka osoby z hipolaktazją najczęściej rezygnują z jego spożywania. Powoduje to ustąpienie zaburzeń jelitowych. Należy jednak pamiętać, że mleko jest głównym źródłem łatwo przyswajalnego wapnia, dobrym źródłem witamin B2 i B12 oraz białka, a także znaczącym źródłem cynku, potasu i magnezu. Niedostateczne spożycie wapnia przez dzieci i młodzieży może prowadzić do wytworzenia zbyt małej szczytowej masy kostnej, co w efekcie może się przyczyniać do wystąpienia osteoporozy w życiu dorosłym. Zbyt małe spożycie mleka przez osoby dorosłe nasila osteoporozę. Rezygnacja przez osoby młode z picia mleka z powodu łagodnej hipolaktazji często powoduje przyspieszenie powstania nasilonych objawów tej choroby. Praktyczne rady, jak właściwie realizować dietę w hipolaktazji Jeśli osoba z hipolaktazją toleruje pewną ilość mleka, to zaleca się pić mleko w małych ilościach, rozłożonych na kilka porcji w ciągu dnia (do ilości, która nie wywołuje dolegliwości). Dolegliwości związane z hipolaktazją łagodzi spożywanie mleka w połączeniu z innymi produktami, głównie takimi, które długo przebywają w przewodzie pokarmowych. Wówczas laktaza dłużej może działać na cukier mleczny. Pomocne w trawieniu mleka i ustąpieniu wspomnianych powyżej dolegliwości jest także przyjmowanie przed spożyciem mleka preparatu zawierającego naturalny enzym – laktazę. Preparat ten można również dodawać do mleka lub potraw z niego przygotowanych, np. do zupy, budyniu, koktajlu. Preparat nie zmienia smaku potraw. Część lub całość mleka można zastąpić jogurtem, kefirem lub maślanką zawierającymi żywe kultury bakterii. Bakterie te produkują enzym – laktazę, która częściowo rozkłada w przewodzie pokarmowym laktozę. Dotyczy to jednak wyłącznie tych produktów, gdyż w jogurtach termizowanych (czyli poddanych po procesie fermentacji działaniu wysokiej temperatury) enzymy bakteryjne zostały pozbawione aktywności. Jogurty z żywymi kulturami bakterii najlepiej spożywać razem z innymi produktami, np. z kanapką, z musli czy z ziemniakami, w celu zneutralizowania kwaśnego odczynu soku żołądkowego, co chroni przed zabiciem bakterii. Gęsta konsystencja jogurtów powoduje przedłużenie czasu ich przejścia przez przewód pokarmowy i w ten sposób wpływa na dłuższy kontakt z laktazą. Uwagi dodatkowe Po wyeliminowaniu z diety mleka i produktów mlecznych lub po ograniczeniu ich spożycia należy na bieżąco czytać na etykietach skład produktów spożywczych i pamiętać, że producenci często zmieniają receptury. Mleko i produkty mleczne mogą być dodawane także do margaryn, pieczywa, płatków śniadaniowych, ciast, słodyczy, gotowych deserów, zup, sosów w proszku i wędlin. Duże trudności z przestrzeganiem omawianej diety mogą mieć osoby korzystające ze stołówek, restauracji i innych miejsc zbiorowego żywienia. W przypadku spożywania posiłków poza domem należy się upewnić, że dany produkt czy potrawa nie zawierają mleka, produktów mlecznych ani laktozy. Jeśli nie ma takiej pewności, lepiej zrezygnować z posiłku. Piśmiennictwo: 1. Rujner J., Cichańska A.: Dieta bezglutenowa i bezmleczna dla dzieci i dorosłych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002. 2. Jarosz M. (red.): Praktyczny podręcznik dietetyki. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2010. 3. Jarosz M., Bułhak-Jachymczyk B.: Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji otyłości i chorób niezakaźnych. Instytut Żywności i Żywienia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008. 4. Jarosz M., Dzieniszewski J. (red.): Alergie pokarmowe. Z cyklu: Instytut Żywności i Żywienia zaleca. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004. 5. Książyk J., Flasz G., Socha J. i wsp.: Występowanie objawów nietolerancji laktozy w świetle badań populacyjnych w Polsce. Wiad. Lek. 1985; 38; 183–187. 6. Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B. i wsp.: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005. 7. Nadolna I., Kunachowicz H., Przygoda B. i wsp.: Mleko a zdrowie. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2001. 8. Socha J., Stolarczyk A.: Mleka fermentowane a nietolerancja laktozy u dzieci. Żyw. Człow. Metab. 1999; 26 (Supl.): 23–29. 9. Szostak-Węgierek D.: Występowanie hipolaktazji u dzieci w wieku szkolnym w Warszawie. Pediatr. Pol. 1999; 4; 13–17.
gqbg. ser biały bez laktozy
